Assalawma a’leykum hu’rmetli tin’lawshilar. Efirde ken’eslerimiz. Doslar, bu’gingi temamizdi bir misal menen baslamaqshimiz. Bul sizler ushin aytajaq bolg’an misalimiz haqiyqattanda o’mirde bolip o’tken waqiya bolip tabiladi.
Pu’tkil du’nya ju’zine belgili bolg’an Garvard universitetinin’ rektorinin’ aldina bir jas hayal ku’yewi menen keledi. Olar kirgende basliq olarg’a onin’ waqiti az, olarg’a qoli tiymeytug’inin ha’m tek g’ana bir neshe minut waqit ajirata alatug’inin aytadi. Bul ga’pti esitken erli zayip: onda sizdin’ waqitin’izdi almayiq, jumisin’izdan qoymayiq dep basliqtin’ aldinan shig’ip ketedi. Bul erli zayiplilar o’zlerinde bar bolg’an pullarin usi universitettin’ fondina o’tirmekshi edi.
Biraq son’ olar o’zlerinin’ million pullarin Kaliforniya shtatindag’i jan’a ashilg’an kolledjdin’ fondina o’tiredi. Bul kolledj keyinshelik usi adamnin’ ati menen ju’rgiziletug’in boldi. Geybir waqitlari oylamay aytilg’an ga’pler haqiyqattan da adamg’a ju’da qimbatqa tu’siwi mu’mkin eken. Bizlerdin’ xalqimizda usig’an tuwra keletug’in bir a’jayip maqal bar: “Aldin oylap, keyin so’yle” degen. Sonin’ ushin kimgedir ne demekshi bolsaq, aldin oylap, keyin so’ylewimiz kerek eken. Ko’pshilik adamlardin’ o’mirlerinde usig’an uqsas ko’p waqiyalar bolg’an boliwi mu’mkin. Geyde oylaymay so’ylep jaqinlarimizdi, yamasa a’tirapimizdag’i adamlardi qapa da qilip qoyiwimiz mu’mkin.
Eger ha’r bir insan shan’arag’inda bir-birine hu’rmet penen qarim-qatnasta bolsa, olar sirtta da basqalarg’a hu’rmet izzette boladi. Ko’binese shan’araqta alg’an ta’rbiya da adamnin’ kimligin belgilep beredi. Ha’mme o’zine qarata basqalardi hu’rmet qiliwin qa’leydi. Misali kimgedir ne ushin siz benen qopal mu’na’sa’bette bolip atirg’anin aytip, oni o’zgertiw qiyin. Biraq o’zin’iz og’an qarata jaqsi mu’na’sa’bette bolip ko’pshilikti o’zgertiwin’iz mu’mkin. Ayatjaq bolg’animiz ha’r bir adam o’zgeristi o’zinen baslag’ani maqul. Kelin’, ja’ne bir qiziq misal menen sa’wbetimizdi dawam ettiremiz.
Bir hayal, ku’yewim mag’an qarag’anda iytimizge mu’layimlirek, jaqsiraq mu’na’sa’bette, dep ariz etedi.
Bul haqqinda ku’yewinen sorag’aninda, ol, duris sebebi men jumistan kelgen waqitimda iytimiz meni quwanish penen jaqsi kewilde ku’tip aladi, ba’lkim sonin’ ushin og’an jaqsi mu’na’sa’bette shig’arman, dep juwap bergen eken. Doslar, jaqsi so’z ha’m duris mu’na’sa’bet penen ko’plegen ma’selelerge sheshim tabiw mu’mkin eken. Biraq bul eki ju’zlemeshilik qiliw kerek degen ma’niste emes.
Hu’rmetli tin’lawshilar, ha’mme waqit qay jerde qanday jag’dayda bolsan’izda o’zin’iz bolip, ha’mme menen ten’dey, birdey bolin’. Basqalar sizge qanday mu’na’sa’bette boliwdi qa’lesen’iz, sizlerde olarg’a sonday mu’na’sa’bette bolin’. Usinin’ menen qa’dirli tin’lawshilar, bu’gingi ken’esler esittiriwimiz o’z juwmag’ina jetti. Keyingi esittiriwimizde sizler menen diydar ushirasqansha xosh-saw salamat bolin’.