Assalawma a’leykum hu’rmetli tin’lawshilar. Kelin’, bu’gingi esittiriwimizdin’ temasin biznes temasina bag’ishlaymiz. Eger biznesmen so’zinin’ ma’nisin tuwridan tuwri awdarip ko’rsek ol miynet etiwshi adam degen ma’nisti bildiredi eken. Eger qaraqalpaq xalqinin’ tariyxina na’zer salsaq, bizlerdin’ ata-babalarimiz barqulla sawda satiq penen shug’illang’an eken. Olar ma’mleketler arasinda o’z-ara sawda satiq qilg’an.

Misali, qandayda bir ma’mleketke jipek yamasa paxta alip barip basqa na’rselerge almastirg’an, satip, ornina basqa na’rse alip ma’mleketimizge a’kelip biznes qilg’an. Ha’zirgi ku’ni de tap usinday sawda etetug’in doslarimiz aramizda ju’da ko’p. Qudayg’a shu’kir usi doslarimiz xalqimizdin’ pu’tkil mu’ta’jliklerin qandiriwg’a ha’reket etip atir. Bunday a’jayip xizmetten bolsa biznesmenlerdin’ o’zlerinin’ de ha’m basqalardin’ da kewilleri toq. Endi usi jerde bir a’hmiyetli soraw payda boladi. Ha’zirgi ku’ni biznes ju’ritip atirg’an doslarimizdin’ ha’mmesi de hadal is alip barip atir ma? A’lbette bul sorawg’a juwap beriw biraz qiyin. Sebebi bizler hesh kimdi qapa qiliwdi qa’lemeymiz.

Biznes ju’rgizip atirg’an doslarimizdin’ da arasinda hadaliqqa umtilip ha’reket etip atirg’an doslarimiz da ko’p dep u’mit etemiz. Ko’pshiliktin’ pikirlerinshe hadal biznes etip bolmaydi. Onin’ sebebi birewler arzan alip, qimbat satiwdi qa’lese, ja’ne basqa birew ko’birek payda aliwdi qa’leydi. Na’tiyjede bir-birlerin aldawg’a ha’reket etedi. Xalqimizdin’ arasinda bir a’jayip ga’p bar. Hadalliq bereket alip keledi dep aytadi. Eger ha’r bir adam o’z biznesine hadal boliwg’a ha’reket etse Quday sonday biznes ju’rgiziwshilerdi bereketlep, alip baratirg’an jumislarin jarilqaydi. Eger ha’r bir biznesmen satip aliwshilarg’a qarata iras, shin bolsa, o’zlerinin’ satip aliwshilarin ja’nede ko’beytedi.

Misali, bir adam qandayda bir du’kannan aldang’an bolsa, ekinshi ma’rte ol du’kang’a qaytip kiriwdi ha’m bir na’rse satip aliwdi qa’lemeydi. Ha’m basqa tanislarina da sol du’kandag’i aldawlardi aytip olardin’ da kewillerin suwitiwg’a ha’reket etedi. Ha’r bir adam qilip atirg’an biznesinde Qudaydin’ aldinda hadal boliwg’a ha’reket etiwi lazim. Ba’lkim satip aliwshilardi aldawi mu’mkin biraq Qudaydan hesh na’rseni jasirip bolmaydi.

Sebebi Qudaydan hesh kim hesh na’rseni jasira almaydi. Doslar, bir eslep ko’rin’, Muxaddes Kitapta Qudaydi aldap o’z abiroyi ushin bayig’an adamdi esitkensiz be. Ha’r birewimiz etken islerimiz ushin waqiti kelip qashan bolmasin Onin’ aldinda juwap beremiz. Biznes ju’ritiwshi doslarimiz, ju’mislarin’izg’a a’wmet tileymiz, hadalliq sizlerdi hesh qashan taslap ketpesin.