Perzentlerimiz saw-salamat o’siwi ushin olarg’a tuwri ta’rbiya, jeterli aziq awqattan tisqari gigiena bilimi de kerek boladi. Uliwma alg’anda gigiena ne ushin kerek? Ol sonshelli a’hmiyetli me? Degen sorawg’a sa’wbetimiz dawaminda birgelikte juwap alamiz. Balalar ha’m o’spirimler gigienasinin’ tiykarg’i waziypalari to’mendegilerden ibarat: Balalar ha’m o’spirimlerdin’ den-sawlig’in saqlaw. Ha’r bir jasqa jarasa, da’wirge say keselliklerdin’ kelip shig’iwinin’ sebeplerin aniqlaw keselliktin’ aldin aliw sharalarin belgileydi ha’m oni ha’r bir shan’araqta qollaw imkanin beredi.
Bunda balalardin’ sawlig’in saqlap. Olardin’ gigienasina teren’ itibar beriw a’hmiyetli bolip esaplanadi. Sirqti yag’niy a’tirapindag’i gigiena. Bul olardin’ oqiytug’in ha’m jasaytug’in jerlerdin’ olardin’ den-sawlig’i ushin qay da’rejede talapqa juwap beriwi, yag’niy bo’lmelerdin’ jeterli tu’rde jaqtilig’i, taza hawa ha’m ishimlik suwi, balalar ushin arnalg’an mebeller menen ta’minlew bolip tabiladi. Balalar ha’m o’spirimlerdin’ aziq- awqatinin’ gigienasi da a’hmiyetli bunda awqatlaniw ta’rtibi u’yreniledi ha’m o’siw da’wirinde energiya sariplaw da’rejesi esapqa alinip, balalar ha’m o’spirimler bul gigienag’a u’yretiledi. Negizinde bul gigienag’a a’mel qiliw balag’a ata-anasi ta’repinen olar ele kishkene waqitinan baslap u’yretiledi. Solay etilse, bala o’spirim jasina kelip, gigienag’a a’mel qiliwdi ha’m onin’ o’z den-sawlig’ina paydali ekenin tu’sinip aladi.
A’wlatti saw-salamat, aqliy ha’m ruwxiy ta’repten ku’shli, qilip ta’rbiyalaw ushin ha’r qanday ata-ana, ta’rbiya beriwshi ha’m oqitiwshinin’ tiykarg’i ma’qseti boliwi kerek dep oylaymiz. Sonda, o’sip baratirg’an balalardin’ ruwxiy ha’m fizikali den sawlig’i bekkem boliwina imkan beriledi. Ata-ana ha’m ta’rbiya beriwshiler balalardin’ o’zine ta’n fiziologik ta’replerin u’yrener eken, ayirim sezim organlarin misali: asqazan, ishek, ishki sekretsiya bezleri, ayiriw organlarinin’ du’ziliwi, ha’m olardin’ is ha’reketlerin ha’m gigienasi menen tanisadi. A’sirese, u’yqi ha’m aqiliy miynetti balanin’ jasi ha’m qa’bilyetine tuwri keletug’in da’rejede bo’listiriw ju’da a’hmiyetli.
Mektepte beriletug’in waziypalar olardin’ jasina tuwri keliwi de balalar ha’m o’spirimlerdin’ duris ha’m saw salamat rawajlaniwina jaqsi ta’sir ko’rsetedi. O’sip, rawajlanip baratirg’an balalar ha’m o’spirimler anatomiyasi, fiziologiyasin bilmey turip ma’selelerdi sheshiwge bolmaydi. Balanin’ tuwilg’aninan baslap tap er jetemen degeninshe, organlar funktsiyalarin, organizmnin’ sirtqi ta’sirlerge juwabi qanday ekenligi u’yreniledi. Eramizdin’ 10 a’sirlerinde jasap o’tken alim Ibn Sina bul haqqinda ju’da ko’p shig’armalar jazip qaldirg’an. Onin’ kitaplarinda adam anatomiyasi, fiziologiya ha’m gigienasi, ishki kesellikler, xirurgiya, da’riler, ju’g’imli keselliklerge tiyisli bilimler jazilg’an. Bul kitap ha’r bir shan’araqta bolsa, ata-analarg’a perzentlerin duris ha’m jaqsi o’siriwde qosimsha qollanba iretinde xizmet etedi.
