Assalawma a’leykum hu’rmetli tin’lawshi tuwisqanlar. Sizler menen ja’ne efir arqali ushrasqanimizg’a quwanishlimiz. Qa’dirli doslar, bu’gingi esittiriwimiz dawaminda men Sarbinaz sizler menen birge bolaman.

Quday ha’r qiyli haywanlardi ha’m tu’rli quslardi jaratqanlig’in bilemiz. Ha’tteki kishkene qumirisqalardan tap u’lken dinazavrlarg’a shekem ha’m pu’tkil haywanlardi basqariw ushin insandi da jaratqan.

Eger tog’ayg’a barip ko’rgen bolsan’iz, topar-topar bolip tatiw jasaytug’in qumirisqalardin’ uyalarina ko’zlerin’iz tu’sken bolsa kerek. Qumirisqalardin’ ja’ne bir tu’ri uyalarin tereklerge quradi eken. Qumirisqalar uyalarina kiretug’in tesigin tek g’ana o’zleri siyatug’in kishkene etip quradi.

Qumirisqalar uyalarin shaqirilmag’an miymanlardan qorg’aw ushin darwaza aldinda turip, o’miri dawaminda o’z uyalarinin’ darwazasin o’zlerinin’ deneleri menen jawip, uyalarin qorg’aydi eken. En’ qizig’i bolsa, darwaza aldinda turatug’in qumirisqalardin’ baslari uyalarina kiretug’in tesikti su’wretleytug’in ko’riniske iye.

Shiyshe idistin’ awzina tig’ilg’an qaqpaq kibi olar da baslarin tesikke tig’ip turadi eken. Eger tesigi u’lkenirek bolsa, onda bir neshe qumirisqalar birgelikte baslarin tesikke tig’ip turadi. Olardin’ baslari basqalarina qarag’anda ku’shlirek ha’m ren’i de terektin’ qabirshag’ina uqsas ren’de boladi eken.

Bir qumirisqa ishkerige kirmekshi bolsa, terektin’ qabirshag’in, bizler esikti qaqqanday qag’adi. Jaratiwshi Quday olardi usilay jaratqan. Basqa qumirisqalardin’ baslarinin’ du’ziliwi a’piwayi, tek g’ana uyalardin’ darwazasin qorg’awshi qumirisqalardin’ baslari ayriqsha etip jaratilg’an eken.

Qa’dirli doslar, Quday usi du’nyanin’ jaratiwshisi ekenin bizler jaqsi tu’sene alamiz. Ol pu’tkil barliqti jaratqan waqtinda barlig’in o’zinin’ ornina iye etip jaratqan edi. Usi ta’rtip ha’zirgi ku’nge deyin dawam etip kelmekte. Bul bolsa Qudaydin’ jaratqanlarin hesh kim o’zgertire almaytug’inin ja’ne bir ma’rte esletedi.

Bizler du’nyanin’ jaratiliwin ilm ta’ripinen da’lilley almaymiz. Sonin’ ushin bizler Qudaydin’ barlig’ina, Ol bizlerge so’wlewine, Muxaddes Kitap Qudaydin’ So’zi ekenine ha’m pu’tkil du’nyani ha’m de ondag’i barliq haywanlardi Quday jaratqanina isenemiz.

Bizler masixiyler, du’nyani Quday jaratqani haqqinda aytqanlarinin’ barlig’i haqiyqat ekenligin iyman menen qabil etiwimiz lazim. Bizler bu’gingi esittiriwimiz arqali tilge aling’an kishkene qumirisqalar haqqinda da Quday u’lken g’amxorliq etkenligi qumirisqalardin’ qalay jasaytug’ininan ko’rsek boladi. Doslar, xosh saw-salamat bolin’.